Staatssecretaris Weekers heeft bekend gemaakt dat 'beklemd' vermogen niet zal worden vrijgegeven voor de aflossing van de hypothecaire schuld.
De Tweede Kamer had gevraagd of het niet mogelijk om alle ‘beklemde vermogens’ op dezelfde manier vrij te geven als gebeurd is met de levensloopregeling.
Het kabinet heeft vier vormen van beklemd vermogen geïnventariseerd, namelijk voorzieningen
1) in het kader van de oude dag (pensioen en lijfrente),
2) in het kader van de overbrugging tot aan de oude dag voor specifieke groepen beroepssporters (sportersregelingen);
3) voor de aflossing van de eigenwoningschuld (het regime voor de kapitaalverzekering eigen woning, het beleggingsrecht eigen woning en de spaarrekening eigen woning; hierna gezamenlijk aan te duiden als KEW
4) naar aanleiding van ontvangen vergoedingen voor gederfd of te derven loon (stamrechten).
Wettelijk bestedingsdoel
Inmiddels is bekend dat het kabinet geld uit stamrechten (punt 4) wel wil vrijgeven.
Als rechtvaardiging daarvoor moet gelden dat er bij de stamrechtvrijstelling geen wettelijk bestedingsdoel met betrekking tot de uitkeringen bestaat. “Juist vanwege het ontbreken van een specifiek bestedingsdoel en omdat dit de enige nog geheel ongewijzigde vorm van beklemd vermogen is, komt de stamrechtvrijstelling, met het oog op het creëren van een bestedingsimpuls en het streven naar meer vrije besparingen, naar de mening van het kabinet in aanmerking voor aanpassing”, aldus Weekers.
Kapitaal Eigen Woning (KEW)
Sinds 1-1-2013 is het KEW regime afgeschaft, maar bestaande gevallen blijven geëerbiedigd. KEW's worden op twee manieren 'beklemd':
1. De uitkering moet worden gebruikt voor de aflossing van de hypotheek
2. Er moet tenminste 15 jaar worden gespaard om in aanmerking te komen voor de vrijstelling.
“Het in stand laten van het bestedingsdoel is voor het kabinet evident. Het laten vervallen van het bestedingsdoel opent mogelijkheden om de KEW voor bijvoorbeeld consumptieve doelen aan te wenden, waardoor de toch al hoge bruto hypotheekschuld van Nederlandse burgers op hetzelfde hoge niveau blijft.” Aldus Weekers.
Lijfrente
Weekers: “De regelingen voor de oude dag hebben tot doel te stimuleren dat belastingplichtigen in het kader van hun dienstbetrekking (pensioen) of vrijwillig (lijfrente) een inkomensvoorziening voor de oude dag opbouwen. Om die reden voorziet de Pensioenwet in een afkoopverbod voor pensioen en wordt bij afkoop van een pensioen- of lijfrenteaanspraak de gehele aanspraak in box 1 in de heffing betrokken en wordt daar bovenop revisierente berekend, waardoor als het ware het ten onterechte genoten voordeel ter zake van de omkeerregeling wordt teruggenomen.
Op deze manier wordt onderstreept dat het de bedoeling is dat de inkomensvoorziening gedurende de oude dag daadwerkelijk periodiek wordt genoten.
Het is voor het kabinet evident dat het vrijvallen of afschaffen van beklemmingen op dit vermogen bedoeld voor de oude dag niet wenselijk is, omdat het mogelijk maken van individueel afkopen:
- de solidariteit in collectief pensioenvermogen ondermijnt (averse selectie) en
- via de vrijval van pensioenvermogen een aantasting van de inkomenspositie van (toekomstige) ouderen betekent.”
Zie ook de
bijlage Beklemd Vermogen