Jeroen Wolfsen van Moneywise werkt regelmatig mee aan artikelen voor EW magazine (vroeger beter bekend als weekblad Elsevier). Deze keer een artikel over: Doorbeleggen met de lijfrente die uitkeertDoor de lage rente keert de lijfrente weinig uit. Biedt beleggen de oplossing?
De
lijfrente is een populaire manier om zelf een aanvullend pensioen op te bouwen. Alleen gooit de extreem lage rente roet in het eten als het aankomt op uitkeren van dat pensioen. Want hoe lager de rente, hoe lager de uitkeringen. Wie zijn lijfrentekapitaal van bijvoorbeeld 100.000 euro medio januari in tien jaar wilde laten uitkeren, kreeg daar bij pensioenbank Brand New Day een schamele 0,2 procent rente voor. Dat levert gedurende tien jaar een uitkering op van 10.100 euro per jaar.
Opkomst van het doorbeleggen
Toch was dat medio januari een van de betere aanbiedingen. Bij de meeste andere banken en verzekeraars kreeg je een nog lagere uitkering. Zou de rentevergoeding 4 procent zijn geweest, dan keert de lijfrente tien jaar lang 12.100 euro per jaar uit. Over de hele looptijd bezien, is dat 20.000 euro meer. Zowel relatief als absoluut een groot verschil.
De lage rente verklaart de opkomst van het ‘doorbeleggen’ tijdens de uitkeerfase. De hoogte van de uitkering hangt af van het beleggingsrendement, en niet van de rente. Dat rendement kan hoger liggen, en daardoor ook een hogere uitkering opleveren. ‘Ik krijg veel vragen over het doorbeleggen met de lijfrente,’ zegt financieel adviseur Jeroen Wolfsen (51) van vergelijkingssite Moneywise.nl, die zijn bedenkingen heeft. ‘Ik raad het niet af, maar een aanbieder die glashelder is over kosten, rendement en risico, heb ik nog niet gezien.’
Markt niet in kaart
Tien partijen bieden de mogelijkheid aan om in de uitkeerfase van de lijfrente door te beleggen. De grotere banken en verzekeraars houden zich afzijdig. Banken verkopen vaak uitkeringen met een looptijd van vijf jaar. Doorgaans is dat een te korte horizon om het lijfrentekapitaal te beleggen. Vooral vermogensbeheerders begeven zich op deze markt. ‘Ze adverteren er flink voor, wat vaak een indicatie is dat het om veel geld gaat en dat er goede marges op deze producten kunnen worden gemaakt,’ zegt Wolfsen, die al tijden bezig is om de markt in kaart te brengen. ‘Ik wil eenvoudige dingen weten. Met welk rendement wordt er gerekend en met welke kosten krijg je als klant te maken?’
Bij de aanbieders stuit Wolfsen vooral op lastig te doorgronden rekenvoorbeelden. Waarom de financiële toezichthouder dit laat gebeuren, begrijpt hij niet. ‘Het gemak waarmee sommige aanbieders rekenvoorbeelden laten zien, zonder deugdelijke onderbouwing. De Autoriteit Financiële Markten kauwt bij alle andere producten zo ongeveer alles voor. Hier doet ze niets!’
Hoe werkt doorbeleggen van de lijfrente?
Het opgebouwde kapitaal wordt gestort in één of meer beleggingsfondsen met aandelen, obligaties en mogelijk vastgoed. De verdeling over de beleggingscategorieën hangt onder meer af van de looptijd. Hoe langer de uitkeringsduur, hoe meer risico met het vermogen kan worden genomen.
De aanbieder gaat uit van een verwacht rendement, en stelt op basis daarvan de jaarlijkse of maandelijkse uitkering vast. Hoe hoger het verwachte rendement, hoe hoger de uitkering. Maar de beleggingsresultaten kunnen natuurlijk ook tegenvallen. Daarom beweegt de uitkering mee met de beleggingsresultaten. Hoger bij een beter dan verwacht resultaat, lager bij tegenvallers.
Jaar minder resultaat heeft gevolgen
Een tegenvaller is bij een lange beleggingshorizon niet zo erg, dat hoort bij beleggen, legt Wolfsen uit. Het probleem ontstaat als er weinig tijd is om het koersverlies goed te maken. ‘Realiseer je goed dat een koersdaling van 20 procent betekent dat je het jaar daarna 25 procent rendement moet halen om weer op de oude koers terug te komen,’ rekent Wolfsen voor. ‘Een rendement van 4 procent klinkt niet hoog, maar haal je dat een paar jaar niet, dan moet het rendement in de jaren erna fors hoger liggen.’
De aanbieder die de hoogste uitkering voorspiegelt, is niet automatisch de beste aanbieder. Het betekent alleen maar dat die aanbieder door de jaren heen dat hoge rendement moet waarmaken, om de beloofde aanbieding te kunnen volhouden. Dat maakt het vergelijken lastig.
Relatief hoge kosten
Ook liggen de kosten in de regel vrij hoog. Onder meer omdat het belegde vermogen moet worden beheerd, zegt Wolfsen. ‘Denk bij kosten aan minimaal 1 tot 1,5 procent over het kapitaal per jaar, nog los van de transactiekosten.’
Doorbeleggen met de lijfrente kan een interessant alternatief zijn voor de uitkering met een vaste rente. Alleen verschaffen niet alle aanbieders even heldere informatie over de kosten en opbrengsten van hun product.